W dniu 14.08.1897 roku rozpoczął się regularny ruch pociągów na linii wąskotorowej o rozstawie 750 mm relacji Słupsk - Żelkowo - Smołdzino. Stacją końcową było Smołdzino, gdzie wybudowano budynek dworcowy wraz z mieszkaniami dla pracowników, parowozownię i wieżę wodną.
Ponadto wybudowano także bocznicę do pobliskiej mleczarni. W wyniku modernizacji Stolper Kreisbahn w dniu 7.12.1903 rozpoczął się planowy ruch pociągów normalnotorowych na linii Ustka - Gabel - Smołdzino. W tym celu zmodernizowano stację w Smołdzinie, wyposażając ją w nową rampę boczną oraz parowozownię przystosowaną do parowozów normalnotorowych.
Na początku lat 30- tych XX wieku powstała kolej gospodarcza o trakcji konnej, służąca do przewozu między innymi mleka z majątku Wilhelmshof do mleczarni w Smołdzinie. Tor przechodził obok stacji kolejowej w Smołdzinie, gdzie istniała możliwość przeładunku na wagony normalnotorowe, następnie biegł w kierunku wschodnim, wzdłuż kanału Łupawa - Łebsko.
Ten niezwykle krótki rys historyczny stacji w Smołdzinie opracowałem na postawie artykułu pana Romana Witkowskiego - " Słupska Kolej Powiatowa (Stolper Kreisbahn) ", część (1) i (2), zamieszczonego w Świecie Kolei nr. 9 i 11/2005. Znajduje się tam niezwykle obszerna i ciekawa relacja historyczna, do której przeczytania gorąco zachęcam.
Jak wygląda dzisiaj stacja w Smołdzinie, która przestała funkcjonować w 1945 roku ?
Niestety, niewiele z niej zostało. Nie ocalał żaden budynek kolejwy, ani też wieża ciśnień. Wjeżdżając do Smołdzina od strony Żelaza, po prawe stronie zauważymy pozostałości rampy. W zasadzie jest to tylko jeden jej bok, drugi legł w gruzach. Znajdujący się między bokami usyp z piasku również się nie zachował.
Najlepiej zachowanym obiektem inżynieryjnym na terenie stacji okazał się mostek kolejowy z betonu nad kanałem Łupawa - Łebsko. Jest on dosyć szeroki, jakby na dwa tory. Również nasyp za mostkiem w kierunku południowym, poczatkowo szeroki, w miarę oddalania od mostku zwęża się. Rozjazd torów znajdował się zapewne nieco na południe od mostku.
Co ciekawe, przy bliższych oględzinach mostku, zauważyłem tkwiące w ziemi przy przyczółkach drewniane elementy, przypominające konstrukcje szalunków. Wygląda to tak, jakby po zakończeniu budowy pozostały w ziemi. Posiadają one w górnej części otwory i choć bardzo nadwyrężone zebem czasu przypominają jakby podkłady kolei wąskotorowej.
Widok na mostek w kierunku południowym.jpg
Plik ściągnięto 41191 raz(y) 93,07 KB
Widok na mostek w kierunku wschodnim.jpg
Plik ściągnięto 41191 raz(y) 91,01 KB
Widok na mostek w kierunku zachodnim.jpg
Plik ściągnięto 41191 raz(y) 90,53 KB
Widok z mostku w kierunku wchodnim (widoczny kanał Łupawa - Łebsko).jpg
Plik ściągnięto 41191 raz(y) 67,09 KB
Widok z mostku w kierunku zachodnim (w tle fragment góry Rowokół).jpg
Kilkaście metrów na północ od mostku, po wschodniej stronie starotorza znajduje się studzienka wykonana z cegły, o dziwnym, owalnym kształcie. Zastanawia mnie jej przeznaczenie, czy mogła służyć do wodowania parowozów, skoro na stacji znajdowała się wieża wodna ?
A może to fundamenty jakiejś innej konstrukcji kolejowej ?
Większość terenu stacji została ogrodzona i znajduje się tam ośrodek jeździecki. Jeżeli zajrzymy za płot, to nie zobaczymy żadnych elementów infrastrutury kolejowej. Nie zachował się budynek dworca, jak na razie nie udało się odnaleźć żadnej jego fotografii. Po stronie wschodniej płotu znajduje się fragment starorza (prawdopodobnie dawnego toru szlakowego). Przecina ono drogę i wjeżdża na teren oznaczony na mapce jako D.S.M. Z istniejących na tym terenie budynków nic już nie zostało. Zachwały się jedynie słupki bramy wjazdowej.
Teren stacji za płotem - widok w kierunku północnym.jpg
Plik ściągnięto 41190 raz(y) 83,69 KB
Starotorze biegnące wzdłuż płotu - widok w kierunku północnym.jpg
Analizując mapkę oraz zdjęcie Noffkego doszedłem do wniosku, że wspomniany kompleks oznaczony jako D.S.M (prawdopodobnie magazynowy) widnieje w lewym, dolnym rogu zdjęcia. Budynek położony najbardziej na wschód nie zmieścił się w kadrze, albo jeszcze/już go nie było. Czarną strzałką oznaczyłem budynek, który na mapce przylega do torów. Był to chyba magazyn kolejowy z rampą od zachodniej strony. Co dziwniejsze tor kończy się w polu, chociaż wydaje mi się, że jego zakończeniem powinien być budynek parowozowni. No coż, może być to jednak wynikiem kartograficznych uproszczeń, jakie zastosowali twórcy M- blatta.
noffke_kaschuben_schmolsin_113..jpg
Plik ściągnięto 41176 raz(y) 75,14 KB
Adrian Pomógł: 1 raz Dołączył: 15 Mar 2011 Posty: 172 Skąd: Kaszuby
Wysłany: 2012-04-19, 09:01
Bardzo prawdopodobne i spotykane,że tor kończył się w polu.Taki tor służy do manewrów jako tor wyciągowy lub jak w tym przypadku prawdopodobnie do magazynu.. Jeżeli chodzi o parowozownię- z zasady parowozownia nie zakańcza toru.Takie budynki budowano zazwyczaj z boku na osobnym torze służącym do obrządzania parowozów.Tor o którym piszesz zapewne zakończony był kozłem oporowym,ale oczywiście tego nie wiemy. Budynki parowozowni najczęściej budowane były przy krańcach stacji lub w jej centrum w sąsiedztwie budynku dworcowego.
Zaś jeśli chodzi o mapkę to jest ona bardzo uproszczona i ukazuje tylko umiejscowienie stacji.Może także dobrze podawać dokąd dochodził tor,ale już układu torowego na niej nie widać-a szkoda.
Co do ceglanego obiektu-sądzę że to zwykła studnia tym bardziej że stacja posiadała wieże ciśnień.
Sama wieża była zapewne taka sama jak dwie do dziś zachowane w Budowie i Gabel.Dziwie się że nie przetrwała bo jej zburzenie wymagało nie lada zachodu- to bardzo solidnie odlana bryła betonu.Taka nie ceglana konstrukcja oprze się najbardziej zagorzałym huliganom i dewastatorom o czym świadczą dwie zachowane wieże:)
Za każdym razem kiedy oglądam takie puste miejsca tętniące niegdyś życiem,rozwijające region,służące wszystkim ludziom i będące niejako wpisane w historię nie mogę wyjść ze zdumienia...... Jak to możliwe że po takim miejscu (stacji) nie zostało prawie żadnego śladu. Minęło przecież raptem kilkadziesiąt lat- można powiedzieć, że dinozaury się lepiej uchowały bo można odnaleźć cały szkielet i go zrekonstruować a tu oprócz równiny i traw nie ma już czego szukać...
Bardzo prawdopodobne i spotykane,że tor kończył się w polu.Taki tor służy do manewrów jako tor wyciągowy lub jak w tym przypadku prawdopodobnie do magazynu.. Jeżeli chodzi o parowozownię- z zasady parowozownia nie zakańcza toru.Takie budynki budowano zazwyczaj z boku na osobnym torze służącym do obrządzania parowozów.Tor o którym piszesz zapewne zakończony był kozłem oporowym,ale oczywiście tego nie wiemy. Budynki parowozowni najczęściej budowane były przy krańcach stacji lub w jej centrum w sąsiedztwie budynku dworcowego.
Zapewne tak było i w tym przypadku. Na niewyraźnej, niestety, fotografii czarną strzałką zaznaczyłem podłużny i wąski budynek, który prawdopodobnie był parowozownią. Nie leży on bynajmniej w osi toru umiejscowionego na mapce, jest przesunięty nieco na zachód.
noffke_kaschuben_schmolsin_113..jpg
Plik ściągnięto 41132 raz(y) 75,08 KB
Adrian Pomógł: 1 raz Dołączył: 15 Mar 2011 Posty: 172 Skąd: Kaszuby
Wysłany: 2012-04-21, 21:06
Całkiem prawdopodobne........jeżeli jest to faktycznie szopa to jedno-stanowiskowa
Ponadto na mapce zaznaczono przebieg wąskotorowy w kierunku elektrowni wodnej, prostopadły do odcinka normatorowego. Prawdopodobnie jest to bocznica do mleczarni, niestety nie wiem gdzie mleczarnia się znajdowała. Większość starych budynków stojących przy tej ulicy nie istnieje.
Kolej przebiegała po południowej stronie drogi, początkowo w tym miejscu znajduje się chodnik, później biegła przy płocie.
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach Nie możesz załączać plików na tym forum Możesz ściągać załączniki na tym forum
FAQ
Szukaj
Użytkownicy
Grupy
Rejestracja
Zaloguj
