Wolne Forum Gdańsk Strona Główna Wolne Forum Gdańsk
Forum miłośników Gdańska

FAQFAQ  SzukajSzukaj  UżytkownicyUżytkownicy  GrupyGrupy
RejestracjaRejestracja  ZalogujZaloguj

Poprzedni temat «» Następny temat
Kartuski IV Batalion Obrony Narodowej - szlak bojowy 1939
Autor Wiadomość
doldar 
doldar

Pomógł: 7 razy
Wiek: 66
Dołączył: 07 Sty 2009
Posty: 975
Skąd: Kartuzy/Pruszcz Gd/Suwałki
Wysłany: 2009-02-17, 15:36   Kartuski IV Batalion Obrony Narodowej - szlak bojowy 1939

W tym temacie chciałbym przedstawić mało znane i niemal nieopracowane dzieje szlaku bojowego kartuskiego IV Batalionu Obrony Narodowej, który uczestniczył w obronie polskiego Wybrzeża i Ziemi Kartuskiej we wrześniu 1939 roku. Dzieje te w bogatej literaturze traktującej o wojnie obronnej na Pomorzu Danzigim są albo wręcz pomijane, albo opisywane marginalnie.
Na początku powiedzmy sobie, czym były Bataliony Obrony Narodowej i jaka była ich geneza oraz rola w strukturze polskich sił zbrojnych.
 
 
 
Ponury 
majster


Pomógł: 3 razy
Dołączył: 28 Maj 2008
Posty: 889
Skąd: Gdańsk-Brętowo
Wysłany: 2009-02-17, 17:40   

No to mówmy :hihi:

Temat chyba dawno rozpracowany tutaj:

http://www.dws.org.pl/index.php
_________________
"Piszę do ciebie mały gryps, wiedz że broniłem poczty w Gdańsku, tak, dzisiaj rozstrzelają nas..." Horytnica.
 
 
 
doldar 
doldar

Pomógł: 7 razy
Wiek: 66
Dołączył: 07 Sty 2009
Posty: 975
Skąd: Kartuzy/Pruszcz Gd/Suwałki
Wysłany: 2009-02-17, 17:54   

Może się mylę, ale jakoś nie znalazłem bezpośrednich opisów szlaku bojowego tego batalionu. Owszem ogólne opisy istnieją. Mnie interesują głównie walki toczone na Ziemi Kartuskiej.
 
 
 
villaoliva 
Administrator


Pomógł: 19 razy
Wiek: 95
Dołączył: 07 Maj 2008
Posty: 6911
Skąd: Oliva
Wysłany: 2009-02-17, 17:57   

doldar napisał/a:
Na początku powiedzmy sobie, czym były Bataliony Obrony Narodowej i jaka była ich geneza oraz rola w strukturze polskich sił zbrojnych.


Doldar, zamieniamy sie w słuch. Trzymasz w napięciu :-)
_________________

W Oliwie... zawsze zielono www.staraoliwa.pl
 
 
 
doldar 
doldar

Pomógł: 7 razy
Wiek: 66
Dołączył: 07 Sty 2009
Posty: 975
Skąd: Kartuzy/Pruszcz Gd/Suwałki
Wysłany: 2009-02-17, 19:56   

Bez przesady
 
 
 
villaoliva 
Administrator


Pomógł: 19 razy
Wiek: 95
Dołączył: 07 Maj 2008
Posty: 6911
Skąd: Oliva
Wysłany: 2009-02-19, 13:49   

doldar napisał/a:
Na początku powiedzmy sobie, czym były Bataliony Obrony Narodowej i jaka była ich geneza oraz rola w strukturze polskich sił zbrojnych.


Czym był? Napiszesz cos na ten temat?
_________________

W Oliwie... zawsze zielono www.staraoliwa.pl
 
 
 
Ponury 
majster


Pomógł: 3 razy
Dołączył: 28 Maj 2008
Posty: 889
Skąd: Gdańsk-Brętowo
Wysłany: 2009-02-19, 15:22   

Jak już pisałem (ktoś usunął ?!) - zacząłem dwa dni temu pić piwo wygodnie w fotelu czekając na Twoją opowieść.

Mam się upić ?! :hyhy:

Hallo? !
_________________
"Piszę do ciebie mały gryps, wiedz że broniłem poczty w Gdańsku, tak, dzisiaj rozstrzelają nas..." Horytnica.
 
 
 
Kuglow 
Szatan zjada


Pomógł: 12 razy
Wiek: 51
Dołączył: 10 Maj 2008
Posty: 804
Skąd: Marienburg
Wysłany: 2009-02-19, 17:24   

Formowanie pierwszych batalionów ON rozpoczęto w 1937r. z żołnierzy rezerwy, systemem terytorialnym. Pododdziały te uzbrojone były w różnorodną broń, jednak nie najnowocześniejszą, wycofaną z jednostek pierwszoliniowych. Było pięć typów batalionów: strzeleckie typu I do IV i S - forteczny. Bataliony typu I, najsłabsze, liczyły ok. 400 żołnierzy, najsilniejsze, typu IV ok. 700 - 800 żołnierzy. Uzbrojenie to od 2 do 6 (9?) ckm-ów, od 9 lkm-ów do 27 rkm-ów (w plutonach strzeleckich jeden lkm lub dwa, trzy rkm-y). Niektóre bataliony uzbrojone były w granatniki kal. 46mm i moździerze 81mm (jeden moździerz na batalion). Nie posiadały broni przeciwpancernej, choć według niektórych źródeł kilka bat. dysponowało armatami ppanc. kal 37mm, wydaje się to jednak wątpliwe.

cyt.za http://www.wojsko18-39.in...bronanarod.html
 
 
feyg 


Pomógł: 50 razy
Wiek: 53
Dołączył: 10 Maj 2008
Posty: 4792
Skąd: Gdynia Mały Kack
Wysłany: 2009-02-19, 18:11   

Kartuski Batalion ON posiadał uzbrojony pociąg szumnie określany "pancernym"
źródło

Kartuzy pociąg panc 1939.jpg
Plik ściągnięto 45883 raz(y) 41,86 KB

_________________
Kto głośny jak dzwon, ten pusty jak on...
 
 
doldar 
doldar

Pomógł: 7 razy
Wiek: 66
Dołączył: 07 Sty 2009
Posty: 975
Skąd: Kartuzy/Pruszcz Gd/Suwałki
Wysłany: 2009-02-19, 19:57   

Jeśli ktoś ma dostęp do archiwalnych (sprzed paru lat) numerów "Gazety Kartuskiej", to widziałem tam bodajże ze 2 zdjęcia żołnierzy kartuskich. Proszę o uzupełnienie tematu. Jeśli chodzi o pociąg nazywano go "Smokiem". Niemcy zdobyli go we wrześniu 1939.
Był to naprędce zaimprowizowany pociąg artyleryjski, którego załogę stanowili żołnierze i kolejarze uzbrojeni w broń małokalibrową. Pociąg składał się z lokomotywy i wagonu towarowego tzw. węglarki. Lokomotywa była opancerzona grubą blachą, a węglarka osłonięta po bokach skrzyniami z piaskiem. Na węglarce ustawiono małokalibrową armatę. Kierownikiem pociągu był kolejarz z Kartuz Józef Stoltman, maszynistą Bernard Walentowski z Kartuz. Dowódcą wojskowym był por. Matuszak dowodzący drużyną kaprala Jana Białki z Somonina. W skład drużyny wchodzili: Pachura z Leźna, Szymichowski z Goręczyna, Józef Soboń z Goręczyna, Zając i Feliks Rompski z Kiełpina. W dniu 2 września pociąg i jego załoga wyruszyli na swój pierwszy zwiad w kierunku Żukowa. Jednak ze względu na zerwanie mostu w rejonie Starej Piły musiał zawrócić do Kartuz. Po drodze stoczył potyczkę z patrolem Landspolizei z Danziga. Później walczył i w innych rejonach wspierany przez pluton kolejarzy i junaków.
 
 
 
Ponury 
majster


Pomógł: 3 razy
Dołączył: 28 Maj 2008
Posty: 889
Skąd: Gdańsk-Brętowo
Wysłany: 2009-02-19, 20:04   

Tam coś czytałem że do jego budowy użyto blach przeznaczonych na opancerzenie budowanego nowego okrętu dla MW ze Stoczni MW w Gdyni? :?:
_________________
"Piszę do ciebie mały gryps, wiedz że broniłem poczty w Gdańsku, tak, dzisiaj rozstrzelają nas..." Horytnica.
 
 
 
miczman 


Pomógł: 5 razy
Dołączył: 06 Gru 2008
Posty: 191
Skąd: Gdynia
Wysłany: 2009-02-19, 20:14   

Z tego co sie orientuje do to smoka ale kaszubskiego.
 
 
doldar 
doldar

Pomógł: 7 razy
Wiek: 66
Dołączył: 07 Sty 2009
Posty: 975
Skąd: Kartuzy/Pruszcz Gd/Suwałki
Wysłany: 2009-02-19, 20:38   

Geneza utworzenia kartuskiego oddzialu wojskowego była ściśle związana z sytuacją polityczną, jaka zaistniała w Europie, Niemczech i na Pomorzu Danzigim wraz z wchodzącym w jego skład wybrzeżem w 2 połowie lat 30-tych, a szczególnie wiosną 1939 roku. Obszar ten praktycznie nie był przygotowany do obrony na wypadek wojny z Niemcami i miał dla naczelnych władz wojskowych znaczenie jedynie polityczne. Z tej przyczyny do jego obrony i ochrony granic z Niemcami oraz Wolnym Miastem Danzigiem przydzielono jedynie skromne siły militarne np. Straż Graniczną, które miały za zadanie symboliczną wobec świata walkę z Niemcami mogącą dać czas na przygotowania wojenne sojusznikom brytyjskim i francuskim.
Począwszy od 1937 roku siły te zaczęto stopniowo powiększać o rezerwistów powoływanych 3-4 razy w roku na 1-2 dniowe szkolenia i 1 raz na ćwiczenia. Sformowano z nich do chwili wybuchu wojny w sumie 5 jednostek terytorialnych z częściowo etatową kadrą dowódczą zwanych Batalionami Obrony Narodowej i tworzących Morską Brygadę Obrony Narodowej dowodzoną początkowo przez płk. Józefa Sasa - Hoszowskiego, a póniej ppłk. Stanisława Brodowskiego (faktycznym dowódcą Brygady był płk Stanisław Dąbek sprawujący funkcję dowódcy Lądowej Obrony Wybrzeża). Chociaż Bataliony należały do systemu lądowej obrony wybrzeża, to jednak aż do sierpnia 1939 roku przedstawiały sobą niewielką wartość bojową ze względu na niepełne stany osobowe i ogromne braki w wyposażeniu. Sytuację tę poprawiła dopiero ogłoszona w nocy z 24 na 25 sierpnia mobilizacja, w wyniku której Bataliony zwiększono osobowo i częściowo dozbrojono, co pozwoliło im na zajęcie wyznaczonych pozycji obronnych. Przydział ten wynikał z planu obrony wybrzeża zreorganizowanego przez dowództwo Lądowej Obrony Wybrzeża w 2 połowie sierpnia 1939 roku. Na jego podstawie niektóre jednostki połączono w oddziały wydzielone, czyli oddzialy mające za zadanie obronę pewnych odcinków pasa madmorskiego. W sumie utworzono 3 oddziały wydzielone biorące swą nazwę od miejsca stacjonowania: "Kartuzy", "Wejherowo" i "Redłowo".
 
 
 
feyg 


Pomógł: 50 razy
Wiek: 53
Dołączył: 10 Maj 2008
Posty: 4792
Skąd: Gdynia Mały Kack
Wysłany: 2009-02-19, 20:44   

doldar napisał/a:
Pociąg składał się z lokomotywy i wagonu towarowego tzw. węglarki. Lokomotywa była opancerzona grubą blachą, a węglarka osłonięta po bokach skrzyniami z piaskiem. Na węglarce ustawiono małokalibrową armatę.

Hmm... literatura wymienia jako uzbrojenie dwie okrętowe działa kalibru 75mm, zatem wagonów musiało być więcej. Poza tym musiał być wagon dla piechoty czy wagon z akcesoriami do naprawy toru. A opancerzenie lokomotywy w Kartuzach nie wierzę...

Kartuzy wagon.jpg
źródło: Forum Odkrywcy
Plik ściągnięto 45834 raz(y) 63,75 KB

kartuzy lokomotywa działo.jpg
źródło: Forum Odkrywcy
Plik ściągnięto 45834 raz(y) 61,7 KB

armata 75 mm.jpg
źródło: Forum Odkrywcy
Plik ściągnięto 45834 raz(y) 13,33 KB

_________________
Kto głośny jak dzwon, ten pusty jak on...
 
 
doldar 
doldar

Pomógł: 7 razy
Wiek: 66
Dołączył: 07 Sty 2009
Posty: 975
Skąd: Kartuzy/Pruszcz Gd/Suwałki
Wysłany: 2009-02-19, 20:57   

Jak widać na zdjęciu pociąg stoi na stacji Kartuzy. Jakoś nie słyszałem, aby "Smok Kaszubski" operował w Kartuzach i okolicy. Natomiast walczył tu proweniencji kartuskiej pociąg zwany często "Smokiem". Wcześniej w literaturze podawano, że w Kartuzach zdemontowano po walkach armatkę (Kosiarz). Jednak widzimy, że po jego zdobyciu przez Niemcóe jeszcze jest ona na lorze. Zainteresowanych tematem odsyłam do literatury przedmiotu, czyli relacji świadków i innej:
A. K. Hirsz, Wrzesień 1939 - obrona Kartuz, "Gazeta Kartuska" nr 34, 1991.
N. Maczulis, Z dziejów Kartuz i walk Kaszubów o niepodległość..., "Kaszubskie Zeszyty Muzealne", 1996, z. 4, s. 37-38 (autor opiera się na relacjach Niemców walczących ówcześnie na tym terenie).
B. Bork, Udzial kolejarzy w obronie Wybrzeża, 'Pomerania" 1979, nr 9, s. 13.
 
 
 
Wyświetl posty z ostatnich:   
Odpowiedz do tematu
Nie możesz pisać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz zmieniać swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz głosować w ankietach
Nie możesz załączać plików na tym forum
Możesz ściągać załączniki na tym forum
Dodaj temat do Ulubionych
Wersja do druku

Skocz do:  

Powered by phpBB modified by Przemo © 2003 phpBB Group

Partnerzy WFG

ibedeker.pl