| |
Wolne Forum Gdańsk
Forum miłośników Gdańska |
 |
Historia - Tadeusz Wański
feyg - 2008-12-17, 09:02
Temat postu: Tadeusz Wański
Dziś mija 50-ta rocznica śmierci Tadeusza Wańskiego obecnie uznawanego za jednego z najwybitniejszych fotografików polskich XX wieku. Warto podkreślić że przez prawie 20 lat od 1938 roku, z krótką przerwą w czasie wojny, związał on swoje losy z Gdynią i tamteż zmarł:
| Cytat: | | Tadeusz Wański urodził się w 1894 roku Środzie Wielkopolskiej. Gimnazjum o profilu humanistycznym ukończył w 1912 roku w Wągrowcu. Z zawodu był handlowcem. Jak wielokrotnie pisano na podstawie jego wypowiedzi fotografią zainteresował się stosunkowo późno, bo w 1922 roku. Już od 1923 roku działał w Poznaniu jako fotoamator, a 1926 roku został członkiem Towarzystwa Miłośników Fotografii w Poznaniu, w 1930 jego prezesem, a także najmłodszym członkiem pięcioosobowej Kapituły Seniorów Fotoklubu Polskiego. Od 1947 roku należał do Danzigiego Towarzystwa Fotograficznego. Razem z dwójką innych fotografów: Tadeuszem Cyprianem oraz Bolesławem Gardulskim założył ugrupowanie o nawie "Trójlistek". Członkowie grupy byli trzema indywidualnościami, pochodzili z innych miast i ukształtowali się w innych środowiskach artystycznych. Artystów połączyła wspólna pasja, jaką była fotografia piktorialna. |
| Cytat: | Tadeusz Wański, którego kariera artystyczna rozpoczęła się w Poznaniu, w tym mieście działał też zawodowo jako przemysłowiec - kupiec. Wraz z Kazimierzem Małeckim założył jawną spółkę jawną: Import kawy i herbaty Małecki Wański działającą od 1.03.1926 roku przy ul. Szewskiej 7.
Po dziesięciu latach poszukując nowych miejsc dla aktywnego działania rozwijająca się firma założyła w Gdyni oddział. (...) Przedmiotem działania przedsiębiorstwa były: import kawy, herbaty, sprzedaż towarów żywnościowych, palarnia kawy, pakownia herbaty. Siedziba spółki w Gdyni mieściła się przy ul. Mściwoja 9.
Oddziałem spółki kierował T. Wański, który zamieszkał w Gdyni w 1938 roku przy ul. Słupeckiej 8, a następnie przy ul. Warszawskiej 5. Spółka rozwijała się pomyślnie do lat wojny, stanowiąc solidną postawę utrzymania. W okresie okupacji T. Wański ożenił się z Władysławą z d. Maczuga i urodził mu się syn Jerzy. Działalność konspiracyjna i związane z nią zagrożenie spowodowało, że musiał opuścić Gdynię i przez pewien okres czasu mieszkał w Mezowie w pow. kartuskim. W czasie okupacji Wański poniósł, jak większość mieszkańców kraju straty materialne tracąc samochód, wyposażenie mieszkania a w tym część aparatów fotograficznych. Po powrocie do Gdyni w 1945 roku reaktywował firmę pod nazwą "Kawoń" Import kawy i herbaty, palarnia kawy ul. Warszawska 5. Spółka wpisana do rejestru handlowego w 1947r. utrzymała się do 1951 r., kiedy została zlikwidowana z powodu braku przydziałów surowca.
Po zakończeniu wojny T. Wański czynnie włączył się do działalności artystycznej, wystawiając swe prace na licznych wystawach krajowych i zagranicznych. (...) W sierpniu 1958 zaplanowano w Centralnym Biurze Wystaw Artystycznych wystawę retrospektywną T. Wańskiego. Wystawa otwarta w czerwcu 1959 roku stała się wystawą pośmiertną.
Tadeusz Wański zmarł po ciężkiej chorobie w dniu 17 grudnia 1958 r. i został pochowany na cmentarzu witomińskim w Gdyni. - fragmenty tekstu z wystawy autorstwa Dagmary Płazy-Opackiej |
źródło
Po Wańskim w Gdyni pozostał budynek dawnej palarni kawy przy ulicy Warszawskiej 5 (dziś mieści klub "Anawa") zaś w gdyńskim Oddziale Archiwum Państwowego akta firmy której Wański był współwłaścicielem:
| Cytat: | sygnatura: 93/149/0/280
tytuł i daty: Małecki i Wański, Poznań Oddział w Gdyni (import kawy i herbaty, sprzedaż towarów żywnościowych, palarnia kawy, pakowanie herbaty); 1936-1939[1945]
opis: poszyt; stan dobry; ; ; 18; ; ; RHA - 3111, RHA - 329; ; |
źródło
Wiosną tego roku pomiędzy 13 marca a 13 kwietnia 2008 w Muzeum Miasta Gdyni odbywała się pierwsza z cyklu wystaw kolekcji prac Wańskiego ze zbiorów Mariusza Kowalskiego.
feyg - 2008-12-17, 09:18
Kilka danzigich i gdyńskich prac artysty:
renekk - 2008-12-17, 22:34
Dziękuję za pamięć.
feyg - 2008-12-24, 23:35
Grób Wańskiego na Cmentarzu Witomińskim w Gdyni
feyg - 2009-05-06, 23:08
Mała kolekcja etykiet powojennej firmy Tadeusza Wańskiego:
feyg - 2009-05-06, 23:14
Jeszcze opakowanie po kawie zbożowej:
feyg - 2010-07-29, 08:39
Dwie fotografie z Długiego Targu
feyg - 2013-03-05, 09:36
Przyszła palarnia Wańskiego przy Warszawskiej 5. Wyszperana na profilu Frames Studium Fotografii na FB. Fot. Hipolit Śmierzchalski
|
|