Wolne Forum Gdańsk
Forum miłośników Gdańska

Historia - Redłowo - historia majątku ziemskiego

Tedzinski - 2009-12-08, 21:21
Temat postu: Redłowo - historia majątku ziemskiego
Witam.
Interesuje mnie historia majątku - folwarku, który istniał niegdyś u zbiegu ulic Powstania Wielkopolskiego i Cylkowskiego w Redłowie.
Czy ktoś posiada może informacje na ten temat?
Może jakieś zdjęcia?

Podstawowe informacje z wikipedii są mi znane :
Wspominane jest już w dokumentach z XII i XIV wieku pod nazwą Radłowo, nazwa ta kojarzona jest ze słowem - radło. W 1365 roku Redłowo otrzymało przywilej lokacyjny. Istniejący tu folwark w czasie reformacji stał się wraz z Kackiem siedzibą luteran, został tu nawet zbudowany zbór luterański, po którym dzisiaj już nie ma śladu. W XVII w. Redłowo stanowiło własność patrycjuszy danzigich Cyrenbergów, a od XVIII razem z Kolibkami własność rodziny Przebendowskich. W dokumentach krzyżackich z 1365 roku nazwa Redłowa brzmiała Gradolewo, w 1583 roku widnieje nazwa Radłow, a w 1888 Redłowo. Na wzgórzu redłowskim miała w zamierzchłych czasach znajdowała się pogańska gontyna i święte miejsce w otoczeniu starodawnej puszczy. Efektem badań archeologicznych i wykopalisk są ciekawe urny twarzowe. Na początku XIX wieku Redłowo stanowiło folwark otoczony lasem. Na tym samym wzgórzu, bliżej Gdyni, był folwark Kaszuby Focha, stąd w okresie międzywojennym tę część nazwano Wzgórzem Focha - dzisiejsze Wzgórze Maksymiliana. W okresie rozbiorów Redłowo przechodziło z rąk do rąk niemieckich właścicieli, jak porucznik Foss, Foerster, von Beckmann i Herman Kulig. Ostatnim właścicielem, już za czasów polskich, był Rosicki. Pomimo, ze wywodził się z polskiej szlachty, tytułował się von Rosicki. Mówiono, że przepuścił większą część majątku przez gardło, a należały do niego posiadłości na Kępie Oksywskiej (Suchy Dwór) i właśnie Redłowo. Podczas okupacji Niemcy zmienili nazwę dzielnicy na Hochredlau.

feyg - 2009-12-08, 21:42
Temat postu: Re: Redłowo - historia majątku ziemskiego
Tedzinski napisał/a:
Istniejący tu folwark w czasie reformacji stał się wraz z Kackiem siedzibą luteran, został tu nawet zbudowany zbór luterański, po którym dzisiaj już nie ma śladu.

Tu bym się nie zgodził - część obecnego kościoła pw Matki Boskiej Bolesnej to dawny zbór, po prostu później ta część Redłowa znalazła się w granicach Małego Kacka.

źródło mapy

Tedzinski - 2009-12-09, 11:28
Temat postu: Redłowo
Kopiując informacje z wikipedii nie zwróciłem uwagi na tą nieścisłość. Wiecej informacji mozna znaleźć na stronie www.mojagdynia.com. Oto wybrana część dotycząca kościoła:
"W pracy zbiorowej "Diecezja Chełmińska" czytamy: "W Redłowie robotnicy luterscy zbudowali przy pomocy dziedzica Konopackiego kościół nowy". Istnieją jednak poważne podstawy aby sądzić, że wcześniej był tu kościół katolicki, który mógł ulec zniszczeniu. W czasie odbudowy lub budowy kościoła został on ok.1586 r. przejęty przez miejscowych protestantów. Około 1872 r. pożar zniszczył częściowo świątynię, z tego czasu pochodziły nieistniejące już dziś: dobudówka ryglowa i drewniana wieża. Zbudowany kościół był niski, przysadzisty, charakterystyczny dla wiejskiego pejzażu pomorskiego. Do czasów współczesnych zachowały się w dobrym stanie mury dawnego kościoła, stanowiące obecną niższą - "starą" - część świątyni. Wewnątrz (w nowej części) można podziwiać zabytkową ambonę, pochodzącą z 1648 r.
Do rozpoczęcia wojny w 1939 r. kościół znajdował się w rękach protestantów. Po wojnie, w czasie której rozebrany został kościółek katolicki na Kolibkach, kościół orłowski został z powrotem przejęty przez katolików. "http://wolneforumdanzig.pl/images/smiles/icon_redface.gif
tekst ze stronki: http://www.mojagdynia.com...toria&Itemid=96 :oops:

Tedzinski - 2009-12-10, 14:04

Znalazłem jeszcze taki opis w przewodniku Bernarda Chrzanowskiego:
"Radłowo. Droga. Motorem do Orłowa. Stąd pod
górę w las po nad stromym brzegiem. Ścieżka wyprowadzi
na polanę na górze zasadzoną młodą sośniną;
wśród niej pełno leśnych i polnych kwiatów.
Ciągle tą samą ścieżeczką ku morzu a dalej
po nad urwiskami nadbrzeża; widok na morze,
kwiecistą polanę i pustkowia radłowskich wzgórz;
za chwilę w bukowy las i lasem śmiało w dół ;
choćby i bez ścieżki; trzymając się ciągle niedaleko
wybrzeża, do wąskiej, trawiastej dolinki ; w
niej ścieżeczką ledwie wydeptaną w lewo a gdy
las ustaje, jego brzegiem w prawo do ścieżki, wchodzącej
między olbrzymie krzaki janówca, jarzyn i
malin; chwilę tą ścieżyną, potem w lewo
w górę po łagodnem zboczu niby ulicą przez olbrzymie
pole janówca, jak gdyby w kosodrze
winie; po za naszemi plecami wychyla się, czem się
wyżej pniemy, z pomiędzy drzew morze. Gdy janowcowe
pole się kończy, stajemy na przełęczy
wzgórza; z niej do doliny widnej w dole przed nami
i na prawo, a w niej znów w lewo aż ku jej początkowi;
tam odnajdziemy na prawo resztę drogi do
Radłowa. Z powrotem blisko do Kacka a z Kacka
koleją do Sopot. Około 4 klm.
Droga trochę mylna, lecz śliczna; wprawny turysta
chociażby ją zmylił, do Radłowa zajdzie; znaczy je widne
zdała koło wietrznego motoru, ustawionego na radłowskiem
podwórzu.
Radłowo wspominane już w dokumentach
XIII i XIV w.; w czasie reformacyi stało się razem
z Kackiem wcześnie siedzibą luteranizmu;
stanął tu zbór luterski; dziś nie ma po nim śladu.
W XVII w. własność patrycyuszów danzigich Czirenbergów
a w XVIII w. Przebendowskich.; Ze
wzgórz 90 m. wysokich rozległy bardzo widok na
morze i na kraj. W czasach przedhistorycznych
było tu zapewne miejsce religijnych obrzędów; kontyna
tu stała i bogom ofiary składano. W antropologii
znane są ciekawe twarzowe urny, wykopane
na cmentarzysku radłowskiem."

feyg - 2009-12-10, 23:20

Swego czasu Pumeks miał wątpliwości co do kontyny

P.S. Według mapy z roku 1942 w Redłowie znajdowało się Ogrodnictwo Miejskie (Stadtgärtnerei)

feyg - 2009-12-11, 01:45

Jeszcze jedna uwaga:
Tedzinski napisał/a:
Na tym samym wzgórzu, bliżej Gdyni, był folwark Kaszuby Focha, stąd w okresie międzywojennym tę część nazwano Wzgórzem Focha - dzisiejsze Wzgórze Maksymiliana.

Pierwszy raz słyszę o "Kaszubie Fochu", wedle literatury nazwa Wzgórze Focha pochodzi od marszałka Francji i Polski Ferdinanda Focha który raczej Kaszubą nie był. ;-)

Tedzinski - 2009-12-11, 12:56

Dzięki za mapkę. Z tym "kaszubą Fochem" to oczywista bzdura. Nazwa Wzgórza Foscha oczywiście została nadana na cześć francuskiego marszałka, w końcu francuzi zasłużyli się również przy budowie portu. Swoją drogą to wzgórze nie ma szczęścia do nazewnictwa: Wzgórze Focha, Nowotki, Maksymiliana... A Kamieniec zamieniony został jedynie na Kamienną Górę...
feyg - 2013-04-28, 07:43

Pojawiła się pocztówka z czasów gdy dawny dwór (po rozbudowie) służył jako dom wypoczynkowy Ministerstwa Rolnictwa i Reform Rolnych. Został zniszczony w 1939 roku.

Powered by phpBB modified by Przemo © 2003 phpBB Group