Wolne Forum Gdańsk
Forum miłośników Gdańska

Detal dawny - Znaki wielkiej wody

renekk - 2009-05-28, 18:16
Temat postu: Znaki wielkiej wody
Najwięcej takich znaków, zachowanych do dziś pochodzi z 1829 roku. Najbardziej znany umieszczony jest na południowej ścianie spichrza "Panna" (fot. 1, 2-3). Obrazuje on kulminację stanu wody o godzinie 17.00 11 kwietnia 1829 roku, tj. wysokość 3,36 m n.p.m. Znamienna jest historia tego znaku - otóż przetrwał on w dobrym stanie zagładę miasta w 1945 roku i został z premedytacją zniszczony w trakcie odbudowy spichrza dla potrzeb Centralnego Muzeum Morskiego (najprawdopodobniej w latach 80-tych). Obecny znak jest rekonstrukcją sprzed kilku lat, jak widać zresztą niezbyt wierną oryginałowi. Poniżej tego znaku, na granitowym węgle zachowane są słabo czytelne znaki z roku 1745 i 1775 (fot. 4). Inny, mniej znany znak powodzi z 1829 roku znajduje się na wschodniej ścianie Kamiennej Śluzy (fot. 5 i 6).
renekk - 2009-05-28, 18:22

c.d.
Autor opracowania [1] w roku 1968 sporządził inwentaryzację zachowanych znaków na terenie Danziga i Żuław. Oprócz ww. zachowanych do dziś znaków, na terenie miasta 40 lat temu istniały jeszcze: znak na Baszcie Łabędź (fot. 7) - nie zachowany, znak na zachodnim filarze Bramy Nizinnej od strony pola (fot. 8, 9, 10) - zachowana jedynie wyraźniejsza kreska, znak na Bramie Świętojańskiej od strony Motławy (fot. 11) - nie zachowany. Na przełomie XIX i XX wieku istniały jeszcze inne miejsca i obiekty, na których były umieszczone znaki wielkiej wody, np. na Bramie Oliwskiej i na Bramie Św. Jakuba.

Bibliografia:
[1] Aleksander Majewski "Znaki wielkiej wody w Danzigu i na obszarze Żuław Wiślanych" w "Przegląd Geofizyczny" Rocznik XV (1970 rok)
[2] Aleksander Majewski "Wielka powódź na Żuławach i w Danzigu w kwietniu 1829 roku" w "Inżynieria Morska" nr 3/1986
[3] Jerzy Makowski "Największa katastrofalna powódź w dziejach Danziga i prawdopodobieństwo jej powtórzenia w obecnych warunkach" IBW PAN, Danzig 1994
[4] Jerzy Makowski "Setna rocznica wykonania Przekopu Wisły 1895-1995" IBW PAN, Danzig 1995

villaoliva - 2009-05-29, 05:41

Świetny temat.
Z tego co widzę, na Bramie Nizinnej widać chyba jeszcze coś więcej niż linię.

Ponury - 2009-05-29, 19:30

Kolejne oznaczenie - ulica Słowackiego, budynek po lewej stronie patrząc na skrzyżowanie Słowackiego - Srebrniki :flaga:
grzechuu - 2009-05-29, 21:54

Po "współczesnej powodzi" 2001 jest znak właśnie na budynku Słowackiego/Srebrniki i drugi na Grunwaldzka/Dekerta (foty gdzieś mam ;) ) - nie ma gdzieś trzeciego czasem?
Orka - 2009-06-05, 21:23

Ja mam ten z Grunwaldzkiej, temu, kto to tak bezmyślnie pobazgrał połamałabym łapy...
renekk - 2009-06-06, 19:28
Temat postu: ... na Żuławach
Na terenie Żuław znaki wielkiej wody zachowały się w trzech miejscach: w Trutnowach, Mątowach Wielkich i Malborku. W Trutnowach tablica z inskrypcją upamiętniającą powódź w 1829 roku wmurowana jest w ścianę kościoła, przy głównym wejściu (fot. 12, 13). Na ścianach kościoła w Mątowach Wielkich zachowała się kolekcja rozmaitych znaków z okresu XVII-XIX wieku, w postaci kotwiczek, strzałek, zestawów kresek. Najstarszy z nich pochodzi z 1606 roku (fot. 14, 15, 16, 17, 18).
renekk - 2009-06-06, 19:33

cd.
W Malborku, na ścianie kościoła św. Wawrzyńca (obecnie kawiarnia "Zamkowa") zachował się znak upamiętniający stan wody w dniu 25 marca 1888 roku - 13,27 m n.p.m. (fot. 19, 20). Na baszcie Bramy Mostowej malborskiego zamku można zauważyć trzy repery z przytwierdzonymi do ściany stalowymi szyldami (fot. 21). Są to prawdopodobnie również znaki wielkiej wody, niestety stan tych szyldów nie pozwala na ich jednoznaczne zidentyfikowanie.

renekk - 2009-06-08, 21:08

Skoro przywołano tu powódź w lipcu 2001 roku, to warto pokazać inny "znak wielkiej wody" - przy ul. Dworcowej 18.
Na trwały znak Orunia widocznie nie zasługuje...

camel - 2010-02-27, 16:44
Temat postu: Myszewo
Skoro także o Żuławach mowa, pozwolę sobie wrzucić znak z kościoła w Myszewie:

Powered by phpBB modified by Przemo © 2003 phpBB Group